kunnen

kunnen¹{{/term}}

〈het〉

1 capability ⇒ ability

♦voorbeelden:

1   zijn prestaties zijn beneden zijn kunnen • he can do better than this

————————

kunnen²{{/term}}

I 〈onovergankelijk, overgankelijk werkwoord〉

1 [met betrekking tot bekwaamheid] 〈tegenwoordige tijd〉 can/ 〈verleden tijd〉 could ⇒ be able to

2 [met betrekking tot mogelijkheid inherent aan onderwerp] 〈tegenwoordige tijd〉 can/ 〈verleden tijd〉 could ⇒ it is/was/ 〈enz.〉 possible for … to

♦voorbeelden:

1   hij kon soms nachten doorwerken • sometimes he would work on into the night

     willen is kunnen • where there's a will there's a way

     hij kan goed zingen • 〈ook〉 he's a good singer

     een handige man kan alles • a handy man can do anything

     had jij dat gekund? • could you have done that?

     〈informeel〉 ik kan daar niets mee (doen) • that's no use to me

     hij kan er wat van • he's pretty good at it

     hij liep wat hij kon • he ran as fast as he could

     iets beter kunnen dan • be better at something than

     hij kon er niet onderuit • he couldn't escape (…ing), he just had to

     ik kan er niet in/uit • I can't get in/out

     hij kan er niet bij • 〈figuurlijk〉 it's beyond him

     hij kan er niet over uit • he's always talking about it

     hij kan niet meer • he can't go on

     buiten iets kunnen • do without something

     ergens tegen kunnen • be able to take something

2   dat kan (niet) • it can('t) be done, it's/that's (im)possible

     〈vaak ironisch〉 als dat zou kunnen • if you wouldn't mind

     het deksel kan er niet af • the lid won't come off

     morgen kan ik niet • tomorrow's impossible for me

     het kan niet op • there's more than enough

II 〈onovergankelijk werkwoord, hulpwerkwoord〉

1 [met betrekking tot mogelijkheid zoals geschat door spreker] may, might, could ⇒ it is possible that …

♦voorbeelden:

1   het kan een vergissing zijn • it may be a mistake

     het zou kunnen • could be, maybe

III 〈hulpwerkwoord〉

1 [met betrekking tot toelating] 〈tegenwoordige tijd〉 can ⇒ be allowed to, 〈formeel〉 may, 〈verleden tijd〉 could, 〈verleden tijd〉 be allowed to, 〈verleden tijd, indirecte rede, formeel ook〉 might

2 [van een bekwaamheid/mogelijkheid gebruik maken] be able to

♦voorbeelden:

1   zoiets kun je niet doen • you can't do that sort of thing

     de juf zei dat ik naar huis kon gaan • teacher said that I could go home

     je had het me wel kunnen vertellen • you might/could have told me

2   de gevangene kon ontsnappen • the prisoner was able to/managed to escape

¶   〈informeel〉 ze kán me wat • she can whistle (for all I care)

IV 〈onovergankelijk werkwoord〉

1 [aanvaardbaar zijn] will do

♦voorbeelden:

1   zo kan het niet langer • it/things can't go on like this

     het kan ermee door • it'll do, it's alright

     die trui kán gewoon niet • that sweater's just impossible

     zo kan ie wel weer • here we go again